Arbeidsmediation in Friesland,

Functioneert jouw team goed?

Wilka is afdelingsmanager van een aantal teams van zorgverleners in een lokale zorgorganisatie. Team Sneek 1 levert uiteenlopende vormen van zorg en begeleiding. Volgens Wilka functioneert haar team redelijk goed. De gevraagde zorg wordt geleverd. Er is momenteel geen wachtlijst. Wilka heeft goed contact met gemeente en verwijzers en haar kosten – baten balans is in evenwicht.

Roddelen op het werk?

Communicatie in een team – (Afbeelding van www.freepik.com)

Dinsdag heeft ze werkoverleg met team Sneek 1. Wilka merkt bij zichzelf op dat ze er wat tegenop ziet. De communicatie loopt stroever dan in andere teams. En dat is erger geworden na het vertrek van Greetje. Greetje is vrij plotseling gestopt, nadat ze jaren met hart en ziel in de wijk gewerkt heeft. De laatste tijd is het lastig om alle collega’s op het overleg te krijgen. Iedereen heeft het tegenwoordig zo druk. Wilka weet niet precies waarmee, maar het zijn drukke tijden. Op het overleg blijkt dat Sonja en Karel het rooster voor maart en april nog niet rond hebben, omdat Carla haar vakantie nog moet afstemmen met haar man. Janke valt daarover behoorlijk uit tegen Sonja. Dat begrijpt Wilka wel. Dat rooster is wel vaak een probleem in dit team. Vervelend, want de sfeer wordt er niet beter op. Saskia en Sjoukje zitten weer onderling te smoezen. Klaske houdt zich gelukkig wat afzijdig. Maar ja, er zijn ergere problemen. Dit moeten ze maar even met elkaar uitzoeken. Verder met de agenda: De nieuwe website is bijna klaar en erg mooi, gisteren twee nieuwe aanmeldingen, dus werving loopt goed. Dus laten we positief blijven. Eigenlijk gaat het prima.

 

Conflicten groeien

Conflicten duiken meestal niet zomaar ineens op. De scherpe observator herkent in een groep communicatiesignalen, die mogelijk op een conflict wijzen of tot een conflict kunnen uitgroeien. Voor leidinggevenden, managers, directies en adviseurs is het van belang die signalen te herkennen, zodat zij tijdig kunnen ingrijpen of bijsturen, voordat het conflict escaleert en de situatie uit de hand loopt.

Voordat een conflict duidelijk zichtbaar wordt, is het onzichtbaar in potentie al aanwezig. Wat zijn signalen van een onzichtbaar conflict? En wat kun je doen om die signalen (eerder) te herkennen?

Welke elementen uit bovenstaande casus zouden signaal van conflict kunnen zijn?

Signalen van een onzichtbaar conflict

Er zijn 3 soorten signalen van een nog onzichtbaar conflict:

  1. Aanvallen,
  2. Verdedigen en
  3. Vertragen.

1.        Aanvallen

Kritiek geven, minachten en roddelen vallen onder aanvallen. Kritiek kan expliciet zijn of impliciet. Expliciet is meestal overduidelijk, aanvallend en gericht op de persoon. Expliciete kritiek lijkt eerder een uiting van ongetemde frustratie van de kant van de kritiekgever dan feedback waar de ontvanger iets mee kan.

 “Ik vind dit een waardeloos rooster, Sonja. Het is zoals altijd te laat, weer onvolledig en absoluut niet logisch. Dat laatste moeten we jou ook niet vragen natuurlijk, daarom is Karel er bij betrokken. Monique kan beter het rooster maken, jammer dat zij dat niet wil. Met dit rooster kan ik onmogelijk uit de voeten.”

Impliciet kritiek geven gebeurt bijvoorbeeld door elkaar niet uit te laten praten, slecht te luisteren, het woord over te nemen. Of door indirect en tussen de regels door negatief te spreken over elkaar, het team, de leiding of de organisatie. Verwijten en beschuldigen worden in deze vorm omzichtiger geformuleerd.

Minachten

Minachten kun je herkennen aan kwetsende, sarcastische of cynische opmerkingen en non-verbale signalen zoals met de ogen rollen of iemand nadoen, uitlachen of gekke bekken trekken.

Sonja: “Ik maak een aanpassing en zorg dat jullie dat dinsdag hebben.”

Janka: “Tuurlijk, dat zal wel”

Roddelen

Roddelen is een aanval op een persoon, zonder dat hij of zij dit weet. Roddelen kan het begin zijn conflict.

Saskia tegen Sjoukje: “Zij heeft laatst nog een cursus Excell gehad, maar ze bakt er niets van. Ik geloof dat ze de helft van de bijeenkomsten niet geweest is. Ze hadden toen dorpsfeest. Nou dan weet je het wel.”

2.        Verdedigen

Een misschien minder voor de hand liggend conflictsignaal is verdedigen. Als iemand verdedigt, kan het betekenen dat een conflict ontkend wordt.

Karel: “Nee, hoor, er is niets aan de hand. Dat rooster komt goed. En is voor 1 maart klaar.”

Deze persoon laat anderen niet toe om mee te denken.

Verdedigen kan ook uitmonden in hulpeloosheid of slachtofferrol. Alsof er niets aan te doen is, door de persoon in kwestie niet, door het team niet en alsof de oplossing buiten het team ligt. Anderen zouden iets moeten doen. Daarmee probeert de verdedigende medewerker de situatie van zich af te houden.

“Ik kan er verder niets meer aan doen, ik heb het rooster gemaakt. Het kan niet anders. Jullie leveren jullie vakanties en vrije dagen te laat aan en al die veranderingen op het laatste moment maakt het plannen niet makkelijker.”

Ook deze gedragingen ondermijnen een goede samenwerking en kunnen signaal zijn van een sluimerend conflict.

3.        Vertragen

Een 3e groep conflictsignalen, die nog minder snel opvalt als conflictsignaal, zijn gedragingen die te maken hebben met vertraging, uitstel, ziekte en afwezigheid.

Concreet kun je daarbij denken aan: geen spontane interesse tonen of hulp aanbieden, afwezig zijn. Negeren, niet reageren op wat iemand zegt of afkeuren wat iemand zegt. Onredelijk lang bezig blijven met onbelangrijke kwesties en vasthouden aan eigen standpunten.

“Ik kan niet naar de intervisie komen, heb het thuis druk. Bovendien heb ik er niet veel aan. Het gaat altijd over Monique haar casussen. ”

Maar ook aan zaken als: geen gezamenlijke activiteiten ondernemen, zoals samen eten of wandelen in de pauze, dalende aanwezigheid bij overleggen, mensen komen te laat, gaan eerder weg of doen minder actief mee in overleggen of melden zich ziek.

“Nee, ik zit graag even alleen in de pauze, ben de hele tijd al met anderen bezig.”

Nu een aantal vormen van conflictgedrag is beschreven, kun je eenvoudig signalen herkennen, toch? Of is er meer nodig voor het herkennen van een conflict?

Herkennen van signalen van een onzichtbaar conflict

Het herkennen van de hierboven genoemde conflictsignalen vraagt communicatief bewustzijn en scherpe waarneming. Maar niet ieder signaal wijst daadwerkelijk op een conflict. Het gaat er ook om betekenis te geven aan mogelijke signalen. En om betekenis te geven aan het pakket aan signalen dat je verzameld hebt. Hoe doe je dat? Hoe ga je om met mogelijke conflictsignalen? In mijn volgende blog ga ik daarop door. Op de hoogte blijven? Mail naar info@conflictwerk.nl

Colette Govaars

Bel Colette Govaars voor een oriënterend gesprek 06 -55 05 13 14.

 

Dit artikel is geschreven door Colette Govaars van Conflictwerk. Colette Govaars is communicatieadviseur en mediator. Geregistreerd bij het MfN en gespecialiseerd in arbeidsconflicten en werkvloercommunicatie. Ik help je graag met het ontrafelen van moeizame communicatie en conflict. Neem vrijblijvend contact op.

Keertje vrijblijvend verder praten?

Stuur een mail Eerst even bellen?